Typowym objawem rwy kulszowej, często nazywanej też zapaleniem nerwu kulszowego, postrzałem lub ischiasem, jest narastający ból w odcinku lędźwiowym kręgoslupa promieniujący do kończyny dolnej. Ból o charakterze jednostronnym lub obustronnym nasila się podczas pochylania ciała. Reakcją obronną organizmu staje się w tym wypadku napięcie mięśni pleców.
Odczuwany przez pacjenta ból jest następstwem ucisku na nerw kulszowy. Najczęściej jest on wywołany wypadnięciem (przepukliną) krążka międzykręgowego w odcinku lędźwiowo- krzyżowym, obrzękiem objętych stanem zapalnym powierzchni stawowych. Nerw kulszowy może być również drażniony na skutek kręgozmyku lub zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa, którym szczególnie sprzyjają wady postawy oraz przebyta w dzieciństwie dość częsta choroba Scheuermana. Rzadszymi przyczynami jest uraz ze złamaniem kręgosłupa, którym sprzyjają osteoporoza i choroba nowotworowa oraz guzy pierwotne lub przerzutowe umiejscowione w odcinku lędźwiowym.
Najczęściej bezpośrednią przyczyną pojawienia się objawów rwy kulszowej mogą być:
– nieprawidłowe podniesienie czegoś ciężkiego,
– wykonanie w nieodpowiedni sposób nagłego ruchu czy skrętu tułowia,
– duży wysiłek fizyczny, gdy aparat mięśniowy nie jest do niego przygotowany
Rozpoznanie choroby jest dość proste, jednak zaleca się badania obrazowe- RTG, TK, MRI w celu wyjaśnienia przyczyny rwy kulszowej.
Aby złagodzić ostry ból, stosuje się najczęściej odpowiednio dobrane leki przeciwbólowe oraz rozluźniające mięśnie. Szczególnie zalecanym środkiem jest paracetamol (np.Apap) zażywany w dawce 3 razy 2 tabletki. Jest lekiem bezpiecznym, dobrze tolerowanym i skutecznym, a także szeroko dostępnym. W takiej dawce powinno się go przyjmować przez 7-14dni. Następnym etapem jest odpowiednio dobrana fizykoterapia, którą powinno się włączyć jak najszybciej. Doskonałe efekty przynosi zabieg plastrowania dynamicznego (kinesiologytaping), dzięki któremu odpowiednio założone na skórę taśmy wzmacniają i odciążają pracę mięsni, stabilizują tułów, poprawiają krążenie krwi oraz zmniejszają ból.
Tylko około 10% pacjentów, których dolegliwości są następstwem wypadnięcia dysku, wymaga leczenia operacyjnego przepukliny krążka międzykręgowego. Bezpośrednim najczęstszym wskazaniem do zabiegu jest porażenie nerwu strzałkowego manifestujące się opadaniem stopy i niemożnością chodzenia na piętach lub zaburzenia oddawania moczu, a także ostry przeciągający się ból, słabo reagujący na leczenie. Niestety zabieg operacyjny nie zapobiega nawrotom rwy kulszowej.
Niekiedy zaostrzony ból przechodzi w ból przewlekły. Wówczas może być pomocna akupunktura, psychoterapia, kinezyterapia, czyli odpowiednie ćwiczenia. Niestety czasami konieczne są leki stosowane w przewlekłym bólu, czyli antydepresanty lub środki stosowane w bólu neuropatycznym.
