TDCS zabieg stymulujący pracę mózgu
Mikropolaryzacja, zwana inaczej stymulacją stałym polem elektrycznym tDCS jest nieinwazyjnym sposobem leczenia wielu schorzeń układu nerwowego. Polega na przyłożeniu do skóry głowy 2 elektrod powierzchniowych (anody i katody), a następnie podłączeniu stałego prądu o słabym natężeniu- najczęściej 1-2mA. Miejsce przyłożenia elektrod zależy od rodzaju schorzenia. Za pomocą zmiany kierunku przepływu prądu możemy pobudzać lub hamować odpowiednie ośrodki OUN.
Taka stymulacja doprowadza do mikropolaryzacji komórek kory mózgu. Powtarzanie seansów doprowadza do neuromodulacji, czyli tworzenia nowych połączeń nerwowych, służących leczeniu konkretnej jednostki chorobowej.
Przezczaszkowa stymulacja prądem stałym (ang. transcranial direct current stimulation – tDCS) jest nową techniką nieinwazyjnego stymulowania mózgu metodą mikropolaryzacji, która znajduje zastosowanie w usprawnianiu chorych na różne schorzenia o podłożu neurologicznym, psychiatrycznym i psychologicznym.
Polega na przezczaszkowej stymulacji ośrodków korowych mózgu poprzez pobudzanie ich prądem stałym o natężeniu kilku mA. Zabieg jest dla pacjenta nieinwazyjny i niebolesny. Efekty lecznicze uzyskuje się za pomocą elektrod powierzchniowych umieszczanych na głowie pacjenta.
Cykl terapeutyczny, wymaga wykonania zleconej przez specjalistę ilości sesji (przeważnie od 3 do 10), trwających zazwyczaj od kilku do kilkudziesięciu minut. Konieczne jest przy tym, by terapia przebiegała systematycznie, a przerwa między sesjami nie była dłuższa niż kilka dni. Przy dobrych efektach terapii wskazane jest powtórzenie cyklu terapeutycznego, ale nie wcześniej jak po trzech miesiącach.
Zabiegi tDCS prowadzone są głównie na korze ruchowej. Słaby prąd stały po dotarciu do kory ruchowej powoduje zmiany wzbudzeniowe, ujawniające się w trakcie i po zakończeniu stymulacji. Charakter tych zmian zależy od biegunowości elektrod: stymulacja anodowa zwiększa, a katodowa zmniejsza poziom wzbudzenia korowego. Efekty tDCS wynikają ze zmian potencjału błon komórek nerwowych i efektywnej modulacji specyficznych receptorów neuronalnych.
Badania kliniczne potwierdzają medyczne wskazania przeprowadzenia zabiegów stymulacji mózgu w przypadku takich schorzeń jak:
– ADHD;
– Depresje;
– Autyzm;
– Opóźniony rozwój psychomotoryczny;
– Zaburzenia poznawcze;
– Bóle głowy (po zdiagnozowaniu);
– Szumy uszne – obniżenie głośności szumów;
– Opóźniony rozwój mowy;
– Trudności w opanowaniu szkolnej wiedzy;
– Tiki;
– Migreny – zmniejszenie tendencji i częstotliwości ataków migrenowych bólów głowy;
– Urazy mózgowoczaszkowe;
– Zaburzenia psychoemocjonalne i psychosomatyczne;
– Mózgowe porażenie dziecięce;
– Udary – poprawa umiejętności ruchowych, zwiększenie wydajności pamięci;
– Padaczka lekooporna – efektem bywa stłumienie ataków, powodujące możliwość potencjalnego obniżenia dawki leków;
– Inne zaburzenia neurologiczne.
Przeciwwskazaniem do wykonania zabiegów są: ciała obce w organizmie pacjenta, ciąża oraz rozrusznik serca.
Za znaczeniem omawianych zabiegów przemawia też okoliczność, że analizując piśmiennictwo związane z metodą stymulacji tDCS stwierdza się w pracach badawczych działanie przeciwdepresyjne w grupie leczonych pacjentów.
W badaniach znalazła swe potwierdzenie także teza, że stymulacja tDCS okolic grzbietowo-bocznych płatów czołowych zmniejsza apetyt, co autorzy tłumaczyli wpływem stymulacji na układy neuronalne związane z podejmowaniem decyzji. Podobne efekty obserwowane były również w przypadku uzależnienia od nikotyny.
Obecnie metodę tDCS usiłuje się stosować w badaniach łącznie z technikami funkcjonalnego rezonansu magnetycznego fMRI. Według Paulusa polaryzacja komórek nerwowych pod wpływem tCDS zwiększa ich pobudliwość. Z kolei Nietsche i wsp. stwierdzili, iż efekt zależy od rodzaju elektrody stymulującej i tak, pod anodą pobudliwość kory ulegała zwiększeniu, a pod katodą (katodami) – zmniejszeniu, co oczywiście można wyjaśnić naturą płynących tam prądów.
Od maja 2013 roku w CCN „SALUS” – Wielospecjalistycznej Przychodni Lekarskiej w Ostrołęce wykonywane są przy pomocy aparatu BreinSTIM zabiegi polegające na przezczaszkowej stymulacji prądem stałym tDCS.
Zabieg nie jest refundowany przez NFZ.
