Nerw trójdzielny jest piątym nerwem czaszkowym składającym się głównie z włókien czuciowych. Za ich pośrednictwem odbywa się przewodzenie do mózgu bodźca dotyku ze skóry na twarzy . Oba nerwy trójdzielne (prawy i lewy) są zbudowane z trzech gałązek. Gałązki nerwów umiejscowione są w okolicy łuku brwiowego, pod okiem oraz na żuchwie.
Nerwoból trójdzielny, zwany też neuralgią trójdzielną lub rwą twarzową jako choroba samoistna występuje głównie u osób po 50 roku życia i jest związany z zaburzeniem przewodzenia w samym nerwie . Jeżeli wspomniane objawy wystąpią u ludzi przed osiągnięciem 30 rokiem życia, należy dążyć do dokładnego ustalenia przyczyn ich pochodzenia. Bóle obejmują na ogół obszar unerwiany przez drugą i trzecią gałąź nerwu, czyli okolicę żuchwy i szczęki . Z tego powodu chory najczęściej trafia do stomatologa. Niestety zabiegi stomatologiczne nie tylko nie pomagają, ale często nasilają przykre doznania bólowe.
Omawiane bóle są zjawiskiem występującym okresowo i pojawiają się przez kilka tygodni, a niekiedy nawet miesięcy. Okresy remisji i nawrotów neuralgii charakteryzują się regularnością i sezonowością. Zazwyczaj okresy bólowe występują w zimie, jednakże u niektórych pacjentów neuralgia pojawia się przez cały rok.
Neuralgia trójdzielna to gwałtowny napad bardzo silnego kłującego i piekącego bólu. Trwa on krótko, a jego czasokres nie przekracza 2 minut. W ciągu dnia może pojawić się nawet do stu takich ataków.
Bóle przypominające neuralgię mogą występować z całkiem innych przyczyn. Stanowić one mogą efekt ostrego zapalenie miazgi zęba, zapalenia zatok przynosowych, zapalenia stawów skroniowo-żuchwowych, a także w wyniku chorób oczu lub uszu. Jednak ich charakter i przebieg bardzo się różni, co ułatwia różnicowanie lekarzowi.
Większość przyczyn występowania neuralgii pozostaje bez wyjaśnienia i tego rodzaju bóle wymagają oceny dokonanej przez lekarza specjalistę.
Rozpoznanie choroby opiera się na badaniu lekarskim. W celu wykluczenia neuralgii objawowej konieczne są badania obrazowe.
Leczenie jest dość trudne. Lekiem z wyboru jest karbamazepina.
