Audiometria

Audiometria tonalna

Jedno z badań, zaliczanych do prób czynnościowych, które w niektórych przypadkach jest jednym z elementów, który przyczynia się do zdiagnozowania przez specjalistę neurologa choroby u pacjenta. Problemy ze słuchem stają się chorobą cywilizacyjną, a im starsze społeczeństwo, tym przypadki niedosłuchu zdarzają się częściej. Jest to jeden z podstawowych sposobów badania słuchu i ustalania jakości przekazu bodźców do mózgu. Audiometria tonalna polega na subiektywnej ocenie tego, co słyszy pacjent.

Audiometria tonalna (określana też jako badanie PTA – ang. Pure Tone Audiometry czyli tzw. audiometria
czystego tonu) umożliwia określenie jak duże są ubytki słuchu u pacjenta i jaki jest ich rodzaj. Ubytek słuchu może pojawić się w jednym uchu lub być obustronne, może mieć stan nagły, przewlekły lub nieodwracalny.

Ubytki słuchu dzielimy na:

• ubytek lekki (osoby takie nie słyszą dźwięków cichych i mają trudności z rozumieniem mowy w hałasie, czyli 30-40dB)
• ubytek średni (osoby takie nie słyszą dźwięków cichych i średniogłośnych oraz mają wyraźne trudności z rozumieniem mowy, szczególnie w hałasie o wielkości 40-60dB)
• ubytek głęboki (osoby takie słyszą tylko niektóre bardzo głośne dźwięki, rozmowy w większym gronie wymagają znacznego wysiłku, zwłaszcza w 70-90dB)
• resztki słuchowe – (100-120dB)
• głuchota – brak reakcji na dźwięk.

Audiometria tonalna to badanie nieinwazyjne i w pełni bezpieczne, ale wymaga współpracy pacjenta z lekarzem.

Do badania wykorzystuje się audiometr, który wytwarza dźwięki o różnym natężeniu i częstotliwości. W CCN SALUS wykorzystywany jest do badań Audiometr PDD-401.

Wskazania i przeciwwskazania do badania audiometrii tonalnej

Diagnostykę w zakresie ubytków słuchu przeprowadza się w ramach badań przesiewowych, na zlecenie lekarza specjalisty, podejrzewającego patologiczne zmiany w zakresie słuchu u pacjenta. Pierwszym i podstawowym wskazaniem do skierowania pacjenta na audiometrię tonalną jest podejrzenie ubytku słuchu.

Jednak audiometria tonalna zlecana jest także przy:

• różnych urazach głowy,
• zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych,
• schorzeniach mózgu, np. tętniakach i guzach,

Na badanie kierowane są też osoby, u których podejrzewa się niedosłuch przewodzeniowy charakteryzujący się:

• lepszym rozumieniem mowy przez telefon niż przy kontakcie bezpośrednim,
• głośnym oglądaniem telewizji i słuchaniem muzyki,
• lepszym rozumieniem mowy w hałasie niż w ciszy.

Wskazaniem do audiometrii tonalnej jest w przypadku chorób neurologicznych podejrzenie niedosłuchu odbiorczego, który powstaje w wyniku uszkodzenia ślimaka w uchu wewnętrznym, nerwu ślimakowego bądź drogi słuchowej w mózgowiu. Najczęściej powodem tego rodzaju niedosłuchu są guzy mózgu i tętniaki, zapalenia opon mózgowych, urazy i wady wrodzone.

Przy niedosłuchu odbiorczym chory:

• gorzej rozumie mowę w hałasie,
• miewa problemy z rozróżnianiem dźwięków i pojedynczych słów,
• nerwowo reaguje na głośne dźwięki,
• lepiej słyszy niskie dźwięki.

Badanie PTA nie jest szkodliwe, ale nie można go wykonać u wszystkich chorych. Przeciwwskazaniem do przeprowadzenia audiometrii tonalnej jest brak współpracy chorego (u małych dzieci, osób chorych psychicznie i pacjentów otępiałych).

Jak przebiega badanie słuchu (test PTA)

Audiometrię tonalną najczęściej wykonuje wykwalifikowana pielęgniarka lub technik. Badanie audiometrii tonalnej, zwany testem PTA odbywa się w wyciszonym gabinecie lub kabinie, w której siedzi badany. Badanie przeprowadza się dla dźwięków wysokich i niskich.

Na uszy badanej osoby zakładane są słuchawki, w których pojawiają się dźwięki o różnym natężeniu. Kiedy tylko pacjent słyszy dźwięk musi nacisnąć specjalny przycisk, który trzyma w ręku. Dla badającego to sygnał, że ma zmniejszyć natężenie sygnału. Uszy bada się pojedynczo, a całość trwa około 20-30 minut.

W niektórych przypadkach, mając na celu większą wiarygodność wyniku, do badania PTA wykorzystuje
się specjalną kostną słuchawkę, która zostaje za uchem badanego. Emituje ona dźwięki i ma tworzyć tło
dla tonów wykorzystywanych w badaniu.

Za pomocą badania PTA można określić, na jakim poziomie uszkodzony jest narząd słuchu, a także jest
możliwe zdiagnozowanie niedosłuchu przewodzeniowego i odbiorczego.

Wyniki audiometrii tonalnej

Często na wyniki audiometrii tonalnej, zwłaszcza gdy jest ona prawidłowa nie trzeba czekać i pacjent otrzymuje wydruk zaraz po badaniu. Na wykresie audiogramu (lewa strona wykresu pokazuje dźwięki niskie, a prawa – wysokie) widać dwie linie: ciągła pokazuje przewodnictwo powietrzne, przerywana – kostne. Idealny wynik jest wtedy, gdy linie znajdują się blisko siebie, bo oznacza to, że ze słuchem jest wszystko w porządku.

W razie wystąpienia nieprawidłowości, interpretacją wyniku badania powinien zająć się lekarz. Ma to miejsce wtedy, gdy linie się rozchodzą. Mówiąc najprościej, sygnalizowane są wtedy zaburzenia słyszenia i układu słuchu. Gdy jednak linia kostna leży prawidłowo, a próg słyszenia przez powietrze jest dużo wyższy, podejrzewa się niedosłuch przewodzeniowy. Gdy linie są blisko siebie, ale obie mają wysoki próg słyszenia to oznaka niedosłuchu odbiorczego.

W przypadku, gdy objawy są bardziej niepokojące, lekarz specjalista zleca wykonanie badanie potencjałów słuchowych wywołanych (ABR, BERA) – które wykonywane są w CCN SALUS.